Giao thông ngày nay đã trở nên thuận tiện đến mức, một khi làn gió
văn minh phương Tây thổi sang phương Đông, mọi cành cây ngọn cỏ ở phương
Đông đều phải ngả theo. Người phương Tây từ thời cổ kim tới nay đều
cùng dòng giống và họ chẳng khác nhau mấy. Chỉ có điều người phương Tây
ngày xưa di chuyển chậm chạp, còn những người phương Tây đương thời di
chuyển hoạt bát và nhanh chóng hơn nhiều. Đó là vì người phương Tây ngày
nay biết cách tận dụng thế mạnh của các phương tiện giao thông sẵn có.
Đối với chúng ta, những người sống ở phương Đông, trừ phi chúng ta muốn
ngăn cản xu thế văn minh phương Tây với quyết tâm không thay đổi, cách
tốt nhất là chúng ta hãy làm như họ. Nếu quan sát kỹ lưỡng tình hình thế
giới hiện nay, chúng ta sẽ nhận thấy được rằng không ai có thể chống
lại sự tấn công dữ dội của văn minh phương Tây. Vậy tại sao chúng ta
không cùng họ nổi trên biển văn minh ấy, cùng cưỡi ngọn sóng văn minh và
cùng tận hưởng thành quả của nền văn minh?
Sự lan truyền của nền văn minh cũng giống như sự lan truyền của dịch
sởi. Dịch sởi ở Tôkyô bắt nguồn từ Nagasaki và lan dần sang phía Đông
cùng với tiết trời ấm áp của mùa xuân. Chúng ta có thể không thích sự
lây lan của bệnh truyền nhiễm này, nhưng liệu có cách nào hiệu quả để
ngăn chặn nó không? Tôi có thể chứng minh rằng đây là điều không thể.
Với một bệnh truyền nhiễm, người ta chỉ nhận được những thiệt hại. Với
một nền văn minh, thiệt hại có thể đi kèm với lợi ích, nhưng lợi luôn
luôn nhiều hơn hại, và sức mạnh của chúng không gì có thể ngăn cản nổi.
Trong trường hợp này, sẽ là vô nghĩa nếu tìm cách ngăn cản sự lan
truyền. Một người thông minh sẽ khuyến khích sự lan truyền và tìm cách
để người ta làm quen dần với nó.
Quá trình mở cửa đón nền văn minh hiện đại của phương Tây bắt đầu từ
thời Gia Vĩnh (Kaei, 1848-1854). Người dân trong nước đã bắt đầu biết
đến những giá trị hữu ích của nền văn minh này và dần dần, nhưng tích
cực, tiến tới chấp nhận nó. Tuy nhiên, con đường tiến bộ tiếp cận nền
văn minh đã bị chính phủ già nua lỗi thời cản trở. Nếu chính phủ đó còn
tồn tại, chắc chắn nền văn minh sẽ không thể xâm nhập. Văn minh hiện đại
và các tục lệ cổ lỗ của Nhật Bản không thể song song tồn tại. Nếu chúng
ta muốn loại bỏ các tục lệ cổ lỗ, chính phủ cổ lỗ cũng phải được loại
bỏ. Chúng ta có thể ngăn cản sự xâm nhập của nền văn minh ấy, nhưng điều
đó cũng có nghĩa là chúng ta đánh mất độc lập dân tộc. Cuộc tranh đấu
đang diễn ra trong nền văn minh thế giới không cho phép một quốc đảo
phương Đông nằm ngủ yên trong sự cô lập. Tới thời điểm đó, những người
có tâm huyết đã nhận ra nguyên tắc "Quốc gia quan trọng hơn chính phủ",
dựa vào ý chỉ của Thiên Hoàng, đã loại bỏ chính phủ cũ để lập nên một
chính phủ mới. Với chính phủ mới, không phân biệt quan lại triều đình
hay thần dân, toàn dân trong nước tiếp thu nền văn minh hiện đại của
phương Tây. Chúng ta không chỉ đã loại bỏ lề thói cổ hủ của Nhật Bản, mà
chúng ta còn thành công trong việc tạo ra một động lực mới hướng tới
phát triển ở Châu Á. Chủ trương của chúng ta có thể gói gọn trong hai
chữ: "Thoát Á".
Nước Nhật nằm tại miền cực Đông của Châu Á, nhưng tinh thần của chúng
ta đã dời khỏi những thói quen cổ hủ của Châu Á mà tiếp cận nền văn
minh phương Tây. Thật không may cho Nhật Bản, có hai nước láng giềng,
một gọi là Trung Quốc và một gọi là Triều Tiên. Cả hai dân tộc này,
giống như dân tộc Nhật, từ lâu đã được nuôi dưỡng bởi những suy nghĩ và
thái độ chính trị Á Châu. Tuy nhiên, cũng có những điểm khác biệt đáng
kể giữa ba dân tộc, đó là những khác nhau về chủng tộc, di truyền hay
giáo dục. Người Trung Quốc và Triều Tiên có nhiều nét giống nhau hơn và
bọn họ ít có điểm giống với người Nhật Bản. Những người này không biết
cách tiến bộ, cho dù là ở mức cá nhân hay ở mức quốc gia. Trong thời đại
hiện nay, khi mà giao thông trở nên rất thuận tiện, họ không thể nào
không nhìn thấy sự hiện hữu của nền văn minh phương Tây. Nhưng họ cho
rằng những điều mắt thấy tai nghe về văn minh phương Tây không đáng để
họ động tâm động não. Trong khung cảnh mới mẻ và đầy khí thế của văn
minh, trong khi chúng ta bàn về giáo dục, họ lại chỉ nói về đạo Khổng.
Nói về giáo dục ở trường lớp, họ chỉ giảng về các khái niệm "Nhân,
Nghĩa, Lễ, Trí" [tư tưởng của Mạnh Tử]. Trong khi dạy cho học trò căm
ghét sự phô trương, chính họ lại thể hiện sự thiếu hiểu biết về các chân
lý và nguyên tắc. Nói về đạo đức, ai cũng thấy hành động của họ thể
hiện sự tàn bạo và vô liêm xỉ mà không lời nào tả xiết. Đã vậy họ vẫn
kiêu căn tự phụ và không chịu tự kiểm kiểm bản thân mình.
Theo đánh giá của tôi, hai quốc gia này không thể tồn tại như những
quốc gia độc lập trước sự tấn công của nền văn minh phương Tây sang
phương Đông. Những quốc dân có trách nhiệm của hai quốc gia này có thể
sẽ tìm ra phương thức để thực hiện những cuộc cải cách toàn diện, tầm cỡ
phong trào Duy Tân (Meiji Restoration) như ở nước ta, và họ có thể thay
thế chính phủ và đem đến niềm tin mới cho người dân trong nước. Nếu
điều này xảy ra, các quốc gia này thực sự rất may mắn. Tuy nhiên, ít có
khả năng điều này xảy ra, và trong vòng vài năm nữa họ sẽ bị xóa sổ khỏi
thế giới và đất đai của họ sẽ bị chia nhỏ bởi các quốc gia văn minh.
Tại sao như vậy? Bởi vì vào lúc sự lan truyền của nền văn minh và sự
khai sáng có sức mạnh tương tự như bệnh dịch sởi, Trung Quốc và Triều
Tiên đã vi phạm quy luật tự nhiên, cố gắng ngăn cản sự lây lan này. Họ
quyết liệt tìm cách tránh nền văn minh này bằng cách đóng kín tất cả các
cửa thông khí trong phòng. Không có không khí, họ sẽ ngạt thở đến chết.
Người ta cho rằng các nước láng giềng phải giang tay giúp đỡ lẫn nhau,
bởi quan hệ "môi hở răng lạnh" giữa chúng ta. Nhưng hiện trạng của Trung
Quốc và Triều Tiên chẳng mang lại điều gì cho Nhật Bản. Dưới nhãn quan
của người phương Tây văn minh, họ có thể nhìn những gì diễn ra ở Trung
Quốc và Triều Tiên để phán xét Nhật Bản, bởi vì sự gần gũi địa lý của ba
nước. Chính quyền Trung Quốc và Triều Tiên vẫn duy trì cách hành xử độc
tài của mình và không chấp nhận điều hành đất nước bằng pháp luật. [Do
đó] Người phương Tây có thể nghĩ Nhật Bản cũng là xã hội không luật
pháp. Người dân Trung Quốc và Triều Tiên chìm sâu trong mê tín hủ lậu,
không biết đến khoa học là gì. [Do đó] Các học giả phương Tây có thể
nghĩ Nhật Bản vẫn là quốc gia chỉ biết tới Âm Dương Ngũ Hành. Người
Trung Quốc hèn hạ và vô liêm xỉ, và [do đó] tinh thần võ sĩ đạo của
người Nhật cũng bị hiểu nhầm. Người Triều Tiên thực hiện hình phạt thảm
khốc đối với tù nhân thì người Nhật cũng bị coi là vô nhân đạo. Tôi còn
có thể đưa ra nhiều ví dụ khác. Nước Nhật ở bên cạnh hai nước này không
khác gì một người chính trực sống trong khu làng nổi tiếng bởi những
người ngu dốt, hung bạo, không biết đến pháp luật và vô nhân đạo. Hành
động tốt của con người chính trực sẽ bị che phủ bởi những cái xấu của
hàng xóm. Khi những vụ việc rắc rối này sinh sôi nảy nở, chúng có thể
ảnh hưởng tới con đường ngoại giao của chúng ta. Thực tế này là một bất
hạnh cho Nhật Bản!
Vậy chúng ta phải làm gì bây giờ? Chúng ta không có thời giờ để chờ
đợi sự khai sáng của các nước láng giềng, để từ đó cùng nhau hướng tới
phát triển Châu Á. Tốt hơn hết là chúng ta hãy tách ra khỏi hàng ngũ các
nước Châu Á, đứng chung vào hàng ngũ các quốc gia văn minh phương Tây.
Còn về các đối xử với Trung Quốc và Triều Tiên, chúng ta không có tránh
nhiệm phải làm điều gì đặc biệt cho họ chỉ bởi vì họ là hàng xóm của
chúng ta. Chúng ta chỉ cần học theo cách của người phương Tây đối xử với
họ. Tục ngữ có câu "gần mực thì đen, gần đèn thì rạng", ai chơi với bạn
xấu không thể tránh khỏi tiếng xấu. Đơn giản là chúng ta đoạn tuyệt kết
giao với những người bạn xấu ở Châu Á!
Nguồn: Dân luận
0 nhận xét:
Đăng nhận xét